Ανακοίνωση-πρόσκληση: οι τόποι της λογοτεχνίας


17/09/13

To Δ.Σ. της Εταιρείας Συγγραφέων προγραμματίζει μια νέα συλλογική έκδοση, σκοπός της οποίας είναι η ανάδειξη των τόπων που καθόρισαν την συγγραφική δραστηριότητα των Ελλήνων λογοτεχνών, είτε υπόρρητα είτε εμφανώς. Τα μέλη μας καλούνται να μας προτείνουν αδημοσίευτα πεζά κείμενα ή αποσπάσματα από το έργο τους ελληνικής Γεωγραφίας (έκτασης περίπου 600 λέξεων), ή ένα ποίημα ανά συγγραφέα (έκτασης έως 400 λέξεις) όπου αναδεικνύεται ένας τόπος που συνιστά αποφασιστικό για τη δουλειά τους στοιχείο.

Για να θυμίσουμε ορισμένα παραδείγματα από την κλασική γραμματεία, ο ποταμός Μισσισσίπι είναι κεντρικό στοιχείο του έργου του Μαρκ Τουαίην (ειδικά στον Χώκλμπερρυ Φινν),  ο Κόνγκο και τα νησιά του Μαλαισιανού Αρχιπελάγους στον Κόνραντ, ο Πηνειός και ευρύτερα ο Θεσσαλικός κάμπος στον Καραγάτση, η Σύρος στα διηγήματα του Ροΐδη, η Λίμνη των Γιαννιτσών στα Μυστικά του Βάλτου της Π. Δέλτα, η Λέσβος στον Μυριβήλη, η Σούρπη στον Χατζή, η Θεσσαλονίκη στον Ιωάννου και φυσικά τα παραδείγματα θα μπορούσαν να πολλαπλασιαστούν επ’ άπειρον. Μάλιστα, στα έργα αυτά οι τόποι είναι τρόπον τινά  κεντρικοί αφηγηματικοί ήρωες με την έννοια ότι τίποτα δεν θα παρέμενε το ίδιο αν η πλοκή μεταφερόταν κάπου αλλού ή αν το γεωγραφικό πλαίσιο τροποποιείτο. 

Ζητάμε από τα μέλη μας, επομένως, ένα κείμενο 600 περίπου λέξεων που μπορεί να είναι:

1. Απόσπασμα δημοσιευμένου έργου τους όπου  αναδεικνύεται ο τόπος (το τοπίο, η φύση, ο συγκεκριμένος χώρος) ως καθοριστικό στοιχείο της αφήγησης
2. Κείμενο, δημοσιευμένο ή μη, που αναφέρεται σε τόπο που καθόρισε την πορεία τους ή παίζει ιδιαίτερο ρόλο σε ένα ή περισσότερα έργα τους.

Οι τόποι μπορεί να είναι οποιοδήποτε αυτόνομο γεωγραφικό στοιχείο μεγαλύτερου μεγέθους από ένα σπίτι (ποτάμια, λίμνες, ακτές, νησιά,  πόλεις, χωριά, συνοικίες, γειτονιές, βουνά, τοπία φυσικά ή ανθρωπογενή κλπ.). 

Μεγάλη σημασία έχει φυσικά εν προκειμένω ο χρόνος: άλλο η Αλεξάνδρεια του Καβάφη και άλλο του Τσίρκα ή του Μαχφούζ. Αυτό ισχύει κατά μείζονα λόγο σε καιρούς ραγδαίων μεταβολών του αστικού ιστού, κοινωνικών αναστατώσεων και οικολογικών μετασχηματισμών. Επομένως, καλό θα ήταν να γίνεται σαφές από τον τίτλο για ποιό γεωγραφικό σημείο πρόκειται και να προστίθεται κάποια ένδειξη στον τίτλο για την χρονική περίοδο ή και την ακριβή ημερομηνία στην οποία αναφερόμαστε (π.χ. Παγκράτι ’67 ή Η Κοζάνη στον Μεσοπόλεμο κλπ.).

Παρά το ότι, μετά τον μοντερνισμό, μεγάλο μέρος της λογοτεχνικής παραγωγής έστρεψε τα νώτα στην φύση και τους τόπους και έγινε έντονα αυτοαναφορική, στόχος της έκδοσης αυτής είναι να αναδειχθεί η σχέση της Λογοτεχνίας με την Γεωγραφία (νοούμενη ως μητέρα των επιστημών και διεπιστημονικό πεδίο από αρχαιοτάτων χρόνων), παράλληλα με μια Νεωτερική Πατριδογνωσία από τη σκοπιά των συγγραφέων. 

Έχουμε επίσης την εντύπωση ότι, παρά την έντονη αστικοποίηση και την περίπου απόλυτη εγκατάλειψη της υπαίθρου στα μεταπολεμικά χρόνια, οι τόποι και τα τοπία εξακολουθούν να παίζουν σημαντικό ρόλο στο έργο των Ελλήνων συγγραφέων, έστω και ως ανασκάλεμα της μνήμης έστω και ως χώροι πατρογονικών αφηγήσεων ή ως επινόηση του παρελθόντος. 

Σε κάθε περίπτωση το στοίχημα είναι μπροστά μας. Αναδιφήστε τα γραπτά σας και ανασκαλέψτε τις μνήμες σας. Αν δεν προκύπτει κάτι, δεν πειράζει. Ίσως σύντομα αποδυθούμε σ’ ένα σχέδιο Εσωτερικής Γεωγραφίας. 
 
Τα κείμενα θα κατανεμηθούν κατά γεωγραφική περιοχή (Νομούς κλπ). Είναι λογικό κάποιες περιοχές (Αθήνα, Θεσσαλονίκη κ.ά.) να συγκεντρώσουν περισσότερα κείμενα, οπότε αυτά θα υπαχθούν μεν στην ευρύτερη κατανομή (π.χ. Αθήνα) και εν συνεχεία σε ειδικότερη υποδιαίρεση, π.χ. συνοικία, δήμο κλπ. (π.χ. Κυψέλη, Εξάρχεια κοκ.)

Τα κείμενα θα πρέπει να αποσταλούν στην Εταιρεία με e-mail (σε μορφή Word, μονοτονικά) μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου για να προετοιμάσουμε την παραγωγή του τόμου σε συνεργασία με εκδοτικό οίκο). 
Τα (ενδεχόμενα) κέρδη από τις πωλήσεις του βιβλίου θα ενισχύσουν το ταμείο της Εταιρείας.
         
Για διευκρινίσεις, παρακαλούμε επικοινωνείστε με το μέλος του Δ.Σ. Μιχάλη Μοδινό (m.o.modinos@gmail.com) που έχει αναλάβει τον συντονισμό και την επιμέλεια του έργου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο 

Ανακοίνωση-πρόσκληση: οι τόποι της λογοτεχνίας

Δείτε επίσης


Αποχαιρετώντας τον Ουμπέρτο Έκο

Αποχαιρετώντας τον Ουμπέρτο Έκο

20/02/16
Ο Ουμπέρτο Έκο (Umberto Eco) (5 Ιανουαρίου 1932 -19 Φεβρουαρίου 2016) ήταν Ιταλός σημειωτιστής, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος, κριτικός λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφος. Γεννήθηκε
Ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΡΡΕΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ

Ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΟΡΡΕΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ

24/02/17
Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε τακτικό μέλος της τον ομότιμο καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και επίτιμο μέλος της Εταιρείας μας, Μανόλη Κορρέ.   Συγχαίρουμε